Hình như các bạn trai ấy mất ý thức về tội lỗi. Có kẻ ít nói lắm, mặt lầm lì nhưng mấy lúc nầy cũng đa ngôn. Họ chưa thấy rõ hình bóng gia đình đâu và hay tự nhủ: gia đình! Để lớn đã.
Nhưng bây giờ tâm hồn nghe sao bát ngát như sa mạc về đêm. Mà gặp xi nê khiêu dâm thì tâm hồn họ tất dễ biến thành một chuồng lợn. Ái tình của họ cũng cuồng bạo, khắt khe nhưng cách chung ít tế nhị.
Ai mang trách vụ huấn luyện thiếu niên nên đề phòng điểm nầy. Có một thời gian nào đó nó được nuôi dưỡng trong tình cảm lãng mạn. Ta không đ ào luyện những bạn trai giàu tự ái thì đ ào luyện ai.
Verlaine trong 15 phút họ thấy muốn thoát tục. Vì đối tượng chánh của quyển này là phân tích tâm hồn bạn trai nên ở đây tôi chỉ gợi vài nét chánh để bạn nhận thức con người kỳ biệt của bạn trai thôi. Đó là chỗ yếu của bạn trai.
Thấy bạn vui vui, hơi tử tế, hy sinh chút ít, vội cho là bạn tốt. Vì xương lớn theo tốc độ nhanh quá, tiêu thụ nhiều chất phốt phát can xi. Tại bảntính nam nhi, tự nhiên ưa bạch lộ bản năng thích uy quyền của mình.
Cũng tại đầu óc nông nỗi nữa. Có những chân lý phải nói và có những chân lý không nên nói. Ai gieo gió thì gặt bão: vì đa ngôn cá nhân họ trở thành đáng ghét đối với nhiều người đã đành mà lời nói họ nói ra còn gieo cho họ nhiều hậu quả khốc hại.
Hỡi bạn trai! Bạn nên trở về thực tế. Cho đặng thuyết phục phải nắm vững chủ ý của mình mà cho đặng có chủ ý, phải biết chú ý. Bởi sinh vào nòi hiếu sắc nên giống nam lúc chưa chiếm đoạt một tâm hồn phụ nữ thì yêu kẻ nầy gần thành điên dại song khi bước vào hôn nhân rồi, ái tình của họ bớt cường độ.
Nhà giáo dục nhắm ngay óc ham mê sức khỏe trai để chỉ cho họ lý tưởng đời họ. Coi chừng hồi mình dặn, họ dạ dạ, vâng vâng mà không hiểu hết ý mình đâu. Nó cấu thành bằng những gặp gỡ khả nghi, những cái hôn sặc mùi xác thịt, những đá động tội lỗi, những bức thư tình mà người thứ ba đọc phải ôm bụng cười.
Nhưng thưa bạn tôi biết sớm muộn vấn đề nầy sẽ đặt ra cho bạn, đặt ngay trong tâm hồn bạn. Xã hội kỳ lạ chỗ nầy, xã hội hiểu là có bạn trai: là ai cũng nhận sống theo lý trí và lý tưởng theo thực tế người ta sống bằng tình cảm nhiều hơn. Nhưng cótính như vậy chắc phải xã giao bặt thiệp mà tại sao có thái độ lạnh lạt? Trước hết chúng ta nên nhớ lại tuy ái tình của bạn trai mạnh hiểu là có tình cảm dồi dào nhưng họ sống bằng lý trí hơn bằng tình cảm khi giao tiếp với xã hội.
Thế nào rồi ta cũng già. Có kẻ tưởng mình mang một chứng bệnh gì quái gở do những tư tưởng ô uế xác thịt. Tôi không dám hăm dọa bạn thêm bằng những ác quả khác của tội dâm.